Heropening Chinese markt voor Vlaams varkensvlees

De voorzitter

Mevrouw Talpe heeft het woord.

Minister, er is al het een en ander in positieve zin veranderd sinds ik, een tijdje geleden al, mijn vraag indiende. We weten allemaal dat, na de uitbraak van de Afrikaanse varkenspest in het zuiden van Wallonië, de markt afgesloten was door verschillende landen, waaronder China. In 2020 werd België varkenspestvrij verklaard, maar toch bleef China de deur dichthouden voor ons varkensvlees. Dat was natuurlijk wel wat vervelend, want de Chinezen zijn verzot op ons ‘vijfde kwartier’, terwijl dat bij ons eerder als slachtafval wordt beschouwd. Zij zien de oren, de poten en de snuiten graag komen, want dat blijkt daar als een echte delicatesse beschouwd te worden.

Goed nieuws dus, want de premier is een tijdje geleden naar China gereisd; dat was al van 2016 geleden. Daar werd een doorbraak bereikt: China heeft laten weten dat de markt opnieuw geopend zou worden voor ons varkensvlees. Daar zijn we natuurlijk heel blij om. De knoop is ontward. Het embargo werd op 12 januari opgeheven. Op 6 februari is er al een eerste lading varkensvlees richting China vertrokken vanuit Westvlees in Westrozebeke, in het mooie West-Vlaanderen.

Die heropening van de Chinese markt is voor de Vlaamse varkenshouderij natuurlijk goed nieuws, want zoals ik al zei, zal dat vijfde kwartier daar opnieuw zijn bestemming krijgen. Het is natuurlijk ook heel verantwoord in het kader van onze constante groei richting duurzaamheid en de strijd tegen voedselverspilling.

Ik heb dus enkele vragen voor u, minister.

Had u voor die afreis naar China al gesprekken om mee te timmeren aan de heropening van de Chinese markt?

Welke economische perspectieven biedt deze heropening?

Nu dat varkensvlees weer op de Chinese markt komt, denk ik dat het belangrijk zal zijn om daar promotie rond te voeren, om kenbaar te maken dat die lekkere Vlaamse zwijntjes daar opnieuw geconsumeerd kunnen worden. Zal het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) initiatieven nemen voor de promotie daarvan?

Minister Brouns heeft het woord.

Dank u wel, mevrouw Talpe, voor deze belangrijke vraag. Ik wens ook een goedemiddag aan de bezoekers in deze zaal. Welkom in de commissie Landbouw.

We hebben heel wat voorbereidend werk gedaan. De premier is die mooie voorzet dan gaan binnenkoppen. Het is natuurlijk niet onbelangrijk dat er uiteindelijk gescoord wordt, en dat is hier gebeurd.

Zoals uitgebreid via diverse mediakanalen is bericht, markeert de recente heropening van de markt een significante mijlpaal die met onmiddellijke ingang van kracht is. Het herstel naar de situatie van 2018 heeft toch heel wat jaren aan gesprekken en onderhandelingen gekost.

Gedurende de tweede helft van vorig jaar heeft de Chinese ambassadeur heel wat bedrijven bezocht, ook in mijn aanwezigheid en die van de voorzitter van deze commissie, wat dus toch wel getuigt van een groeiende bilaterale betrokkenheid. Parallel daaraan is er intensief overleg geweest tussen de ambassade en relevante Chinese autoriteiten.

De recente heropening van de markt is echter niet zonder de nodige nuances. Hoewel de Chinese markt nu opnieuw toegankelijk is voor een breed scala aan producten, blijft de export van bepaalde delen, met name poten en een aantal organen, nog beperkt. Deze beperkingen, vooral met betrekking tot organen, worden als minder cruciaal beschouwd in vergelijking met andere handelsaspecten. Deze ontwikkelingen vormen een nieuw hoofdstuk in de voortdurende economische en diplomatieke betrekkingen tussen de betrokken partijen.

China staat bekend als dé wereldleider wat betreft de omvang van zijn varkenspopulatie, die meer dan de helft van alle varkens wereldwijd omvat. Varkensvlees vormt het meest geconsumeerde vlees in het Chinese dieet, wat de omvang en de impact van de markt in dat land benadrukt. Deze statistieken markeren niet alleen de immense omvang van de Chinese varkensindustrie, maar hebben ook significante implicaties voor internationale handelspartners, waaronder ons eigen land.

De Chinese markt is momenteel in staat om meer te absorberen dan wij als land exporteren. Dat biedt natuurlijk een unieke kans voor onze varkenssector, die kan profiteren van een verhoogd inkomen dankzij die grotere afzetmarkt die mogelijk is in China en die bijdraagt aan de zogenaamde ‘vierkantswaardering’. Dit betekent niet alleen een positieve economische impuls voor onze agrarische sector, maar draagt ook bij aan een meer gebalanceerd speelveld binnen Europa. Landen als Spanje, Frankrijk en Nederland zijn namelijk succesvol actief op de Chinese markt zonder aanzienlijke obstakels.

Gezien de grootte van het land, staat China bekend als een belangrijke invoerder van diverse landbouw- en voedingsproducten. Deze situatie creëert kansen voor exporterende landen om hun agrarische producten naar de Chinese markt te brengen. In dit kader worden er actief inspanningen gedaan om toegang te verlenen in een aantal lopende dossiers, onder andere binnen de groentesector.

Beperkingen kunnen diverse oorzaken hebben, variërend van regelgeving tot specifieke handelsbelemmeringen.

Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) heeft zich actief ingezet door verschillende dossiers in te dienen bij de Chinese overheid om de markttoegang voor bepaalde producten te verbeteren. We denken daarbij aan verschillende soorten groenten die daarvoor in aanmerking komen.

Daarnaast worden nog verder inspanningen gedaan om de markt ook vrij te maken voor varkenspoten en om alle bedrijven gelijke toegang te verlenen. De recente opening van de Chinese markt voor varkensvlees geeft hoop. Het zoeken naar markttoegang en het streven naar een breder scala aan producten op de Chinese markt openen perspectieven voor een verdieping van de economische samenwerking en het versterken van de wederzijdse contacten.

VLAM had reeds een aantal acties in China in voorbereiding. Zo zullen ze in mei van dit jaar deelnemen aan een grote beurs in China met een grote stand. Verder onderhandelt VLAM over een vernieuwd lidmaatschap van de International Meat Trade Collaboration Club van de China Meat Association. Dit lidmaatschap biedt een aantal voordelen, zoals een online matchmaking platform, een abonnement op marktinfo, de mogelijkheid tot het plaatsen van publireportages en meer van dergelijke activiteiten.

VLAM en enkele Vlaamse bedrijven zijn eveneens aangemeld voor de High Level Mission China, van 21 tot 26 april, onder leiding van de Europese Commissie.

Daarnaast worden meerdere opportuniteiten onderzocht, zoals een deelname aan de China International Meat Industry Exhibition, die in september zal plaatsvinden, het matchmaking platform, Food&Hotel China en de China International Import and Export Exhibition in november.

Mevrouw Talpe heeft het woord.

Dank u. Ik ben blij, en het was ook te verwachten, dat u die heropening van de Chinese markt ook een heel goede zaak vindt. We hebben daar inderdaad jaren aan gesleurd, niet alleen op Vlaams maar ook op federaal niveau. Ik denk dat we mogen zeggen dat het Federaal Voedselagentschap ook hier een belangrijke meerwaarde heeft getoond en een bekwame partner was.

In die optiek weet ik dat er tussen het FAVV en China een zogenaamd ‘memorandum of understanding’ omtrent de Afrikaanse varkenspest afgesloten is. Hebt u kennis van de inhoud daarvan? Was u daarbij betrokken? Als u daar nu nog niet op kunt antwoorden, zal ik die vraag misschien nog eens schriftelijk stellen.

Wat de promotie betreft, denk ik dat we ons niet alleen moeten focussen op dat vijfde kwartier, maar ook op andere landbouwproducten, zoals prei, dierenvoeders, wol. We kunnen eigenlijk heel wat opportuniteiten grijpen. Ik denk dat China een belangrijke afzetmarkt is. Ook op dat vlak zijn er dus blijkbaar onderhandelingen aan de gang tussen VLAM en China. Kunnen we ook die andere producten mee in de markt zetten?

U sprak over een matchmaking platform. Als uitsmijter wil ik het volgende meegeven. Mochten de Chinezen West-Vlaams verstaan, dan heb ik een voorstel voor een naam: Zwinder.

Ik denk dat het niet uitgesloten is dat ze West-Vlaams verstaan, want bij momenten lijken Chinees en West-Vlaams toch op elkaar.

Minister Brouns heeft het woord.

Wat de memory of understanding betreft: wij zijn op de hoogte van het feit dat onze federale collega’s dit zullen afsluiten.

Wat de promotie betreft: ik denk dat het inderdaad belangrijk is om al onze andere kwaliteitsvolle producten te promoten, zoals de groenten, waarnaar al verwezen werd.

De vraag om uitleg is afgehandeld.