CD&V en Open VLD verhogen druk rond stikstofakkoord

“Een herziening van het stikstofakkoord ligt totaal niet op tafel”, zo zei minister-president Jan Jambon woensdagochtend op Radio 1. De uitvoering van het stikstofakkoord staat volgens hem niet ter discussie.

Maar nog voor de woorden van Jambon koud waren, regende het in het Vlaams Parlement kritische vragen en bedenkingen van coalitiepartners CD&V en Open VLD over datzelfde akkoord. Dat akkoord bepaalt onder meer dat een 40-tal landbouwbedrijven met een rode code hun activiteiten tegen 2025 moeten stoppen. Op die lijst met rode bedrijven stonden aanvankelijk 58 bedrijven, maar daarvan zijn 18 in een uitkoopregeling gestapt.

“Wie heeft die lijst opgemaakt?”

In een hoorzitting met de top van de betrokken Vlaamse administraties wilde CD&V-parlementslid Tinne Rombouts vooral weten wie de bewuste lijsten heeft opgesteld en in opdracht van wie, wanneer ze zijn opgesteld en op basis van welke gegevens. “De minister (minister van Omgeving Zuhal Demir, red.) heeft al verschillende keren gezegd dat de rode bedrijven van vandaag al in 2015 rood waren. Dus de vraag is: wie heeft dan die nieuwe lijst opgemaakt? En in opdracht van wie?”

“Rechtsonzekere situatie”

Open VLD-parlementslid Gwendolyn Rutten ging een stap verder. Volgens haar is er een belangrijk verschil in de uitleg van minister Demir en die van de administratie. Zo geeft de administratie volgens Rutten aan dat er wel degelijk gewerkt is met een ‘nieuwe’ lijst, en dat die verschilt van die van 2015. “Er staan op die nieuwe lijst vijf of zes bedrijven die in 2015 oranje waren. Er is ook minstens één bedrijf dat nu rood is en  waar in 2015 gewoon geen sprake van was. Dit is een rechtsonzekere situatie”, aldus Rutten.

Volgens Rutten druist de gang van zaken ook in tegen de principes van het politieke akkoord. “De redenering van het akkoord van februari was: dit zijn bedrijven die al zeven jaar weten dat ze rood zijn en die we op tijd gecontacteerd hebben. In 2025 wil de regering deze bedrijven vervroegd sluiten in ruil voor een compensatie en hoe sneller ze instappen, hoe meer ze krijgen”, aldus Rutten. Maar de verschillen in de lijsten van 2015 en 2022 zetten die redenering volgens haar op de helling.

Ergernis bij N-VA

Bij coalitiepartner N-VA lijken ze het stilaan op de heupen te krijgen van de kritiek en opmerkingen van CD&V en Open VLD. “Laat ons ook de cijfers in perspectief plaatsen”, zegt fractieleider Wilfried Vandaele. “We spreken over 23.000 landbouwexploitaties waarvan er nu 41 in de problemen komen. We komen al van 135 bedrijven. Nu nog rek willen zoeken op die lijst van 41 bedrijven... Ik weet niet of dat geloofwaardig is”, aldus Vandaele.

Oppositie: “Deze regering heeft geen akkoord”

De oppositiepartijen kijken met grote ogen naar de hele discussie. Voor Groen-fractieleider Björn Rzoska is de conclusie duidelijk: “Deze Vlaamse regering heeft geen stikstofakkoord”, klinkt het. “Wat een chaos. Eerst was er een akkoord dat de meerderheid met lange tanden verdedigde, en na de eerste dissidente stemmen bij CD&V, wordt nu duidelijk dat ook Open VLD het akkoord aan flarden schiet”, aldus Rzoska.

Volgens Rzoska bewijst de zitting van woensdag vooral dat het akkoord van de regering “op drijfzand” is gebouwd. “Niet alleen is er onenigheid over hoe streng of soepel het stikstofakkoord moet zijn, deze Vlaamse meerderheid weet blijkbaar zelfs niet op basis van welke criteria bedrijven op de rode lijst terecht kwamen. Intussen ploeteren boeren verder en slikt onze natuur stikstof die ze niet meer kan slikken. Het is beschamend”, besluit de Groen-fracitieleider.