Ondanks plaag toch mooie opbrengst bij robuuste rassen
We startten de avond met een bezoek aan de rassenproef robuuste aardappelrassen op het proefbedrijf biologische landbouw van Inagro waar we een dertigtal rassen beproeven. Deze proef wordt niet met koper behandeld. Agria en enkele gevoelige rassen waren begin juli al aangetast en gingen snel onderuit. Tot de laatste week van juli hielden de plaagresistente rassen goed stand, met een erg mooie gewasstand. Eind juli is op bijna alle resistente rassen plaag vastgesteld. Sommige rassen, waaronder het bekende Alouette, gingen in één week volledig onderuit en waren eind juli plaagdood.
Voor het merendeel van de rassen was dat in de eerste week van augustus het geval. Slechts enkele rassen houden het ietwat langer vol. Dat blijkt de algemene situatie in Vlaanderen te zijn. Voor het veldbezoek werden van elk ras twee struiken gerooid. De opbrengst van Agria valt, net als op veel praktijkpercelen, tegen. Bij de meeste robuuste rassen was er, ondanks de vroege plaagdood, al een mooie opbrengst onder de struik.
Op de Biovelddag op 29 september kunnen we definitieve resultaten brengen over de opbrengst en kwaliteit. Houd onze agenda in het oog voor alle praktische info!
Hoe moet het verder met de plaagresistente rassen?
Een belangrijke vraag is uiteraard wat deze ‘doorbraak van resistentie’ betekent voor de huidige oogst en voor de toekomst. Voor de huidige oogst is er in de eerste plaats een mogelijk risico dat ook de knollen zijn aangetast door de aardappelplaag. Bij de proefoogst zagen we in elk geval enkele plaagrotte knollen. Dat vergt aandacht bij de aankomende oogst.
Om in te schatten wat die doorbraak voor de toekomst betekent, namen Inagro en PCA monsters van de aangetaste planten om de aanwezige plaagstammen te identificeren. Net als bij corona ontstaan er bij aardappelplaag voortdurend nieuwe varianten die naargelang de omstandigheden wel of niet doorbreken. We houden ook contact met onze Waalse en Nederlandse collega’s.
Het is sowieso een bekend verschijnsel dat de plaagresistentie bij resistente rassen minder wordt naarmate ze ouder worden. De plaagresistentie is dus niet noodzakelijk verloren. Tegelijk moeten we wellicht meer aandacht hebben voor ‘resistentiemanagement’. Komend seizoen wordt het in elk geval een punt om aardappelopslag uit aangetaste knollen te vermijden. In Nederland wordt ook aanbevolen om resistente rassen meteen te branden bij de eerste vaststelling van aardappelplaag. Dat beperkt ook de kans op aantasting op de knollen.
Het jaarrond Belgische biologische aardappelen?
Na het veldbezoek praatten we met Bart Nemegheer van de Aardappelhoeve na over de afzet van biologische aardappelen. Volgens de GFK-cijfers is 5 % van de verse aardappelconsumptie in België biologisch. Toch lijkt de biologische aardappelteelt in Vlaanderen niet van de grond te komen. Het areaal biologische aardappelen blijft steken op ongeveer 150 ha. Daarvoor zijn wellicht twee redenen.
(1) In de gangbare teelt is de aardappelteelt in grote mate gericht op de industrie. Die heeft op vandaag weinig interesse voor bio.
(2) We zien een versnelde groei van het biologische aardappelareaal in Wallonië waar ondertussen ongeveer 700 ha biologische aardappelen worden geteeld. De leemgronden lenen zich goed voor aardappelen voor de verse markt, de grote percelen maken grotere homogene loten mogelijk en enkele Waalse telers hebben ook fors geïnvesteerd in een performante en moderne bewaaraccommodatie, waardoor tot laat in het voorjaar biologische aardappelen van goede kwaliteit geleverd kunnen worden.
“Technisch gezien kunnen we tot eind mei Belgische biologische aardappelen aanbieden”, stelt Bart Nemegheer. “Daarvoor is er ook meer en meer interesse vanuit de retail die van Belgische origine een speerpunt maakt. Nu zijn we in het vroege segment nog aangewezen op import uit Spanje en Italië. Kan Vlaanderen het gat dichtrijden in juni en augustus door in te zetten op vroege teelten?”
Zo gaf Bart Nemegheer een duidelijke uitdaging mee aan de aanwezige telers. Hij wil er volgend seizoen ook actief op inzetten. Tijdens het veldbezoek volgde daarover alvast een eerste interessante en tegelijk kritische gedachtewisseling over onder andere de gewenste kwaliteit, de rassenkeuze, de rooitechniek en uiteraard de prijsvorming.
Telers met interesse of vragen kunnen terecht bij Bart Nemegheer van de Aardappelhoeve of bij Lieven Delanote van Inagro. De bedoeling is om in het najaar samen met geïnteresseerde telers een innovatietraject op te zetten.
