Onze economie wordt hard getroffen door de coronacrisis. Een hele tijd waren bedrijven en winkels gesloten, sommige ondernemingen zijn op dit moment nog steeds niet open. Stilaan starten we op, maar de nood aan ondersteuning en kapitaal op korte en lange termijn bij bedrijven is groot. Heel snel hebben we een premiesysteem uitgewerkt waarbij ondernemingen die verplicht de deuren moe(s)ten sluiten een beroep kunnen doen op een hinderpremie en ondernemingen die een groot omzetverlies hebben een beroep kunnen doen op de compensatiepremie.
Als gevolg van de maatregelen is er ook een lagere productie en een lagere vraag. Consumenten worden getroffen door bijvoorbeeld tijdelijke werkloosheid waardoor hun inkomen lager is en ze dus minder goederen en diensten kopen. Om ook op dat vlak nu onze bedrijven te helpen de crisis te doostaan en terug werk te maken van toekomstige groei, worden een aantal extra maatregelen genomen die deel uitmaken van een groter Vlaams herstelplan, een vierluik voor het herstel van onze economie. Deze maatregelen zijn complementair aan de maatregelen van de federale overheid die vooral focussen op de liquiditeit van de ondernemingen. De Vlaamse maatregelen focussen zich vooral op de solvabiliteit.
Welvaartsfonds van 500 miljoen euro
Vlamingen zijn harde werkers en verstandige spaarders. Tientallen miljarden euro’s staan geparkeerd op spaarrekeningen. Met de lage rente levert dit weinig op en tegelijk snakken onze bedrijven naar extra kapitaal om door deze crisis te raken. We willen het slapend geld niet langer parkeren, maar activeren. Er komt een welvaartsfonds dat zal beleggen in kapitaalsverhogingen of achtergestelde leningen bij Vlaamse ondernemingen. De overheid zal op termijn een minderheidsparticipatie aanhouden in dat fonds, maar kan bij de opstart wel de meerderheid hebben. Er wordt in 240 miljoen euro voorzien bij PMV om het fonds op te starten. Dit fonds zal zich focussen op kapitaalsparticipaties en achtergestelde leningen met een looptijd van 4 jaar en meer, steeds in cofinanciering met private investeerders. Naast institutionele beleggers zullen ook particulieren in het fonds kunnen investeren en daar een dubbel voordeel genieten. Ze krijgen een fiscaal voordeel van 2,5% per jaar de eerste drie jaar met een maximum van 1.000 euro per belastingplichtige. Daarnaast zullen de aandelen in het fonds bij erfenis overgaan mits een recht van 3% en niet meegerekend worden in het vermogen.
Het fonds zal investeren in bedrijven die ethische voorwaarden nakomen. Mogelijke bedrijven zijn start-ups en scale-ups die een financieringsnood van meer dan 800.000 euro ten gevolge de coronacrisis hebben, start-ups en scale-ups die een opportuniteit zien in de huidige crisis en bijkomende middelen nodig hebben om een versnelling hoger te kunnen schakelen, innovatiegedreven bedrijven, gezonde Vlaamse dochters van internationale groepen die bijvoorbeeld via een uitkoop zelfstandig een toekomst kunnen hebben, alle innovatieve bedrijven, …
Vriendenaandeel
Een andere nieuwe manier om als particulier te investeren in een kmo, een coöperatieve of een burgerinitiatief zijn de win-win-aandelen. Je kan tot maximaal 75.000 euro investeren en je krijgt daar 5 jaar lang een fiscaal voordeel van 2,5% per jaar. Als onderneming kan je zo maximaal 300.000 euro kapitaal verwerven. Het recht op de eenmalige belastingvermindering geldt voor 5 jaar.
De kapitaalverstrekker mag geen werknemer van de onderneming zijn, kan niet de echtgenoot of de wettelijk samenwonende partner zijn en geen bestuurder of zaakvoerder van de onderneming. Voor kleine aandeelhouders (met maximum 10% van de aandelen) wordt het wel toegelaten om kapitaal te verstrekken onder een win-winformule. Op deze manier wordt het ook een interessant instrument voor coöperatieven en burgerinitiatieven. Een groep buren die een vervallen theaterzaal willen ombouwen tot gemeenschapscentrum kunnen op die manier samen bijvoorbeeld die investeringen doen. Of een groep ouders die beslissen om samen te investeren in jeugdlokalen kunnen ook deze manier van win-winaandelen gebruiken.
Een voorwaarde is dat er in de 2 voorafgaande jaren en gedurende deze periode geen kapitaalverminderingen zijn. Er kunnen dividenden uitgekeerd worden als de onderneming succesvol is en winsten maakt. Je kan er ook voor kiezen om deel van het bedrag als win-winaandelen te investeren en een deel van het bedrag als win-winlening te geven.
Vlaams herstelplan
Deze nieuwe maatregelen passen in het groter Vlaams herstelplan, een vierluik. Dat is een garantie om gezonde bedrijven door de crisis te helpen en te zorgen voor een versnelling van het economisch herstel.
- Waarborgen met crisiswaarborgen met een capaciteit van 2 miljard euro bij PMV deze legislatuur en Gigarant voor een totale capaciteit van 3 miljard euro;
- Achtergestelde leningen, daarbij was al voorzien in 250 miljoen euro bij PMV, nu voorzien we nog eens in 250 miljoen euro extra zodat er 500 miljoen euro beschikbaar is;
- Welvaartsfonds van 500 miljoen euro waarvoor we nu in een startkapitaal van 240 miljoen euro voorzien;
- Win-winlening en vriendenaandelen
Vlaams minister van Werk Hilde Crevits: “Deze crisis raakt onze economie in het hart. Veel ondernemers hebben nood aan kapitaalversterking om zich verder te ontwikkelen. Op korte termijn hebben we met een aantal sterke maatregelen de eerste klap helpen opvangen. Maar bedrijven zullen ook op middellange en langetermijn ondersteuning nodig hebben. Met het Vlaams herstelplan bieden we daar een antwoord op. Twee belangrijke nieuwe maatregelen daarin zijn het Welvaartsfonds en de vriendenaandelen. Er komt een Welvaartsfonds van 500 miljoen euro waar particulieren met een aantal voordelen in kunnen investeren en ondernemingen gebruik van kunnen maken. Daarnaast stimuleren we vrienden en familie om via vriendenaandelen te investeren in kmo’s. Op die manier kunnen heel wat mensen slapend geld investeren om onze economie een stevige duw te geven, ten voordele van onze samenleving.”
Met dit vierluik beschikt de Vlaamse Regering over de nodige instrumenten om de heropstart van onze bedrijven te ondersteunen. De Vlaamse Regering wil de benutting van deze instrumenten ook monitoren en wanneer blijkt dat bijsturingen of versterkingen nodig zijn, zullen bijkomende middelen vrijgemaakt worden.
