Opnieuw groei in 2019, vooral in diepvriesfriet.
De Belgische aardappelverwerkende industrie heeft vorig jaar, ondanks de moeilijke groeiomstandigheden als gevolg van extreme hitte en droogte en dit zowel in het seizoen 2018-2019 als 2019-2020, opnieuw het record aan verwerkte aardappelen scherper gesteld.
Met bijna 5,3 miljoen ton aardappelen, verwerkt tot friet, pureeproducten, chips, vlokken en granulaten of voorgekookte aardappelen, kende het cijfer van 2018 een stijging met 3,8 %.
Deze stijging is vooral het gevolg van de toename de productie van diepvriesfriet.
In 2019 werd 2.231.000 ton diepgevroren friet geproduceerd (een stijging met 7,5 % t.o.v. 2018). De productie van gekoelde friet (230.314 ton) en andere aardappelproducten (684.810 ton) daalde licht met respectievelijk 0,5 en 1,6 %.
Stijging aantal werknemers en vierde jaar op rij hoge investeringsgraad.
Het aantal werknemers in de sector steeg in 2019 van 4.762 naar 4.991. Ook al haalde de investeringen vorig jaar net niet de kaap van de EUR 300 miljoen, het bedrag van EUR 289.219.240 is voor het vierde jaar na mekaar van dezelfde grootteorde.
Vooral export diepvriesfriet verantwoordelijk voor deze stijging.
De afhankelijkheid van de Belgische aardappelketen van de export van diepgevroren aardappelproducten wordt ook in 2019 geïllustreerd door de cijfers.
België exporteerde 2.680.086 ton producten, of een stijging met +8.1% t.o.v. 2018. Deze export had een waarde van EUR 1.935,181 miljoen, wat 18,2 % meer is dan vorig jaar. Deze stijging is wellicht te wijten aan de gestegen grondstofprijzen, want 2019 bevond zich middenin 2 moeilijke groeiseizoenen als gevolg van de droge en hete zomers van 2018 en 2019.
Opvallend in deze statistiek is ook dat België het enige land is van de buurlanden die in 2019 gestegen exportcijfers liet noteren.
Wat brengt 2020?
De verwachtingen voor het seizoen 2020 waren positief. De aardappelmarkt kende een goed evenwicht. Zowel de noteringen op de vrije markt, als de contractprijzen bleken zuurstof te geven aan de aardappelketen.
De ganse Europese aardappelsector focuste zich op de nieuwe situatie die was ontstaan doordat de traditionele kiemremmer CIPC vanaf het seizoen 2020-2021 zijn erkenning had verloren.
Reiniging van de loodsen, nieuwe staalnameprotocols en de toepassing van nieuwe, natuurlijke, kiemremmers vulden de agenda’s van de meeste meetings in de aardappelketen.
Tot in China de uitbraak van het Covid-19 virus ertoe leidde dat iedereen het woord 'lockdown' ontdekte. Containers werden niet meer gelost in Chinese havens en dit zorgde voor logistieke problemen voor de Europese aardappelexport.
Maar toen half maart overal in Europa het virus de kop opstook en de lokale overheden overgingen tot een 'lockdown', stapelden de problemen zich ook op in de aardappelsector.
Restaurants en grootkeukens gingen dicht, en na een korte periode van hamsteren werd ook de daling van de vraag in de supermarkten voelbaar. Begin april werd over de ganse wereld eenzelfde aanpak uitgerold, waardoor vooral de export van diepgevroren producten in de problemen kwam, eerst als gevolg van de sluiting van fastfood-ketens, dan ook voor de andere markten.
Niemand weet hoelang deze situatie nog zal aanslepen. De nabije toekomst is één groot vraagteken. Het is nu reeds duidelijk dat het Covid-19 virus stevig zal inhakken in de cijfers van 2020 van deze dynamische sector.
De hoop leeft dat stapsgewijs het leven opnieuw kan normaliseren, wat ook voor de aardappelsector opnieuw perspectieven zal bieden.
Europees pleidooi compensatievergoedingen
Talrijke werkplatforms op Europees niveau werken aan het bekomen van een compensatievergoeding voor het blijven zitten van de stocks, het achteruitschuiven van de contracten (bewaren?), de prijsval sinds de Corona crisis van de vrije aardappelen tot vrijwel nul (veevoer, ...), ... .