Indien iedereen dezelfde levensstijl zou hebben als een gemiddelde Europeaan, dan zou de mensheid reeds op 10 mei alles wat de aarde op een jaar kan produceren aan natuurlijke hulpbronnen uitgeput hebben. Met andere woorden, vanaf 10 mei leven we in Europa op krediet en zouden we 2,8 planeten nodig hebben om aan al onze behoeften te voldoen. Dat wijst het nieuwe rapport van WWF en Global Footprint Network uit (zie bijlage helemaal onderaan dit artikel). België zit nog onder dat gemiddelde. Er zijn oplossingen om deze datum terug voor ons uit te schuiven, maar we moeten snel handelen.
De Europese Unie verbruikt 20 procent van de hulpbronnen van de aarde, terwijl ze slechts 7 procent van de wereldbevolking vertegenwoordigt. Van de EU-voetafdruk bestaat 60 procent uit CO2-uitstoot. 34 procent komt van bosproducten, landbouwgewassen en boerderijen. Onze levensstijl heeft gevolgen voor ontbossing, verlies aan biodiversiteit, achteruitgang van de visbestanden, watertekorten, bodemerosie, luchtvervuiling en klimaatverandering. Dit leidt allemaal tot extreme weersomstandigheden zoals droogte, overstromingen en bosbranden.
Bron: WWF België
Een andere voetafdruk per land
De ecologische voetafdruk varieert sterk van land tot land. Luxemburg is het eerste land dat de ‘dag van overshoot’ (16 februari) bereikt, vóór Estland (26 maart) en Denemarken (29 maart). België is ook een van de achterlopers (6 april). De landen van de Europese Unie met de kleinste voetafdruk zijn Hongarije (14 juni), Bulgarije (22 juni) en Roemenië (12 juli). Op mondiaal niveau hebben China, de Verenigde Staten, India, Rusland en Brazilië de grootste voetafdrukken. Als de Europese Unie een land zou zijn, zou het wereldwijd de derde plaats innemen.
Blijven uitputten is geen optie
Doorgaan op dit pad is geen optie. De kosten voor de biodiversiteit zijn onaanvaardbaar. Het rapport van het IPBES over de dramatische toestand van de biodiversiteit toonde deze week nog uitgebreid aan (één miljoen dier- en plantensoorten met uitsterven bedreigd in de komende jaren). Maar ook onze gezondheid en onze economie leiden hieronder. Extreme weersomstandigheden hebben de Europese economie sinds 1980 450 miljoen euro gekost. Luchtverontreiniging genereert 430.000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar in Europa.
Koen Stuyck, woordvoerder van WWF België, legt uit: "De Europese en Belgische economie van vandaag teert op de mondiale middelen van de toekomst. Dat is riskant voor de welvaart van België en Europa. Net zoals we met onze financiën doen, moeten we ook onze natuurlijke hulpbronnen in kaart brengen en budgetteren. We moeten een balans vinden tussen de natuur die we hebben en de hulpbronnen die we gebruiken. De Belgische en Europese verkiezingen van 26 mei geven ons de kans om een nieuwe wending te geven in de richting van duurzame welvaart. Voor WWF moeten er vier zaken prioritair aangepakt worden: de klimaatdoelen, beëindigen van de illegale handel in hout en wilde dieren in ons land, een gezonde landbouw voor mens en natuur en meer ruimte voor natuur. We verwachten dan ook krachtige en beslissende actie van de volgende Belgische en Europese legislaturen."
In oktober 2018 riep WWF de leiders van de Europese Unie nog op tot actie voor een Europees duurzaamheidspact. Dat bevat doelstellingen en acties die in de komende vijf jaar moeten worden ondernomen op het gebied van klimaatverandering, natuurbescherming en duurzame ontwikkeling. WWF roept het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad van Europa op om het pact goed te keuren in de nasleep van de Europese verkiezingen. Dit zou de Europese Unie een aanzienlijke vermindering van de ecologische voetafdruk kunnen opleveren en een flinke stap in de richting van haar internationale verplichtingen (Overeenkomst van Parijs en duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN). Het zou bovendien de stabiliteit, veiligheid en welvaart van Europa ten goede komen.
REPORT