Vlaanderen
Reeds vorige legislatuur werd een Open Vld-resolutie over de invoering van een klimaatverzekering goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Ook voor de gevolgen van de actuele droogteproblematiek werd als eerste door Open Vld bij monde van Vlaams Volksvertegenwoordiger en Open Vld-specialist in landbouw Francesco Vanderjeugd, op de politieke agenda geplaatst omdat snel handelen noodzakelijk is om (nog) erger te voorkomen. Vanderjeugd roept de getroffen landbouwers op om zeer alert te zijn voor de schade die ze al geleden hebben en nog zullen leiden. “Hoe sneller de inventaris kan gemaakt worden, hoe sneller de dossiers bij een erkenning als ramp kunnen worden ingediend. Als burgemeester wil ik ook benadrukken dat de lokale besturen de boeren zo goed mogelijk moeten bijstaan bij het opmaken en aangeven van hun schade. Een aantal gemeenten is al in gang geschoten. De stad Sint-Truiden heeft ook al drone-technologie ingezet om de schade te helpen bepalen. Dit soort initiatieven, die complementair zijn, moedigen we aan.”
Maar het volstaat niet om de schade op te meten en te zoeken naar schadevergoedingen of andere compensaties. Meer dan ooit moeten we de blik op de toekomst houden en proactief zoeken naar oplossingen om de gevolgen van calamiteiten te voorkomen. Daarom herhaalt Francesco Vanderjeugd zijn oproep aan het adres van minister Schauvliege, die hij al lanceerde tijdens zijn actuele vraag over de droogte tijdens de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement op 4 juli jl.: “De klimaatsverandering laat zich de jongste jaren sterker voelen. We zullen met droogte maar ook andere calamiteiten structureel rekening moeten houden. Daarom roep ik de minister op om boeren te stimuleren om te investeren in wateropvangbekkens en andere initiatieven voor rationeel waterbeheer.”
Francesco Vanderjeugd herinnert de minister ook aan haar engagement om nog dit jaar te komen met een initiatief voor het opzetten van een brede weersverzekering. “Risicomanagement moet één van de speerpunten van het nieuwe landbouwbeleid vormen. Nu Europa via pijler 2 van het GLB middelen voorziet om tussen te komen in de premies voor het afsluiten van een noodweerverzekering, moet dit ten volle gepromoot worden. Bovendien vormt dergelijke verzekering een complement bovenop op een hervormd landbouw- en algemene rampenfonds. Zo houden we alles betaalbaar voor de gemeenschap en verzekeren we onze boeren van schadevergoedingen indien er zich rampen voordoen. Het is dus niet de bedoeling om het rampenfonds af te schaffen, wel om het te hervormen en betaalbaar te houden voor de gemeenschap door samen te werken met de private sector en de boeren te responsabiliseren om zich beter in te dekken tegen risico’s, weliswaar onder de voorwaarde dat de polissen voor de boeren betaalbaar moeten blijven. In die optiek hopen we dat de minister de maximaal toegestane Europese tussenkomsten van 65% in de verzekeringspremie via pijler 2 in de polissen wil overwegen. Vandaag worden heel wat boeren nog afgeschrikt door de hoge polissen. Een maximale tussenkomst kan die weerstand fundamenteel verminderen. Het is bovendien een verantwoorde investering om algemene middelen via het rampenfonds efficiënter in te zetten.”
Europa
Europees Parlementslid Hilde Vautmans (Open Vld, ALDE): “Satellietbeelden tonen aan dat de extreme droogte in veschillende Europese landen heel wat schade aangericht heeft. Door de klimaatverandering zal dit probleem steeds groter worden en is het van cruciaal belang dat de verschillende beleidsniveaus goed met elkaar samenwerken en dat lidstaten best practices op Europees niveau beter gaan uitwisselen. In Vlaanderen moet de droogte als landbouwramp erkend worden en binnen het jaar moet de schade uitbetaald worden. Dit moet samen gaan met de uitbetaling van de schade van 2016 en 2017, die tot op vandaag nog steeds niet volledig uitbetaald is.”
“De Europese Commissie besliste al dat landbouwers hun rechtstreekse betalingen en betalingen in het kader van plattelandsontwikkeling vooraf kunnen ontvangen en mogen ze flexibeler omspringen met de grond die ze normaal gezien niet gebruiken voor productie. Landbouwcommissaris Hogan vroeg ook de lidstaten om tegen 31 augustus alle info te geven over de gevolgen van de droogte. Op 30 augustus zal ik met andere parlementsleden discussiëren over de droogte in de AGRI-commissie en daar zal ik vragen om de “de minimis” regel tijdelijk én uitzonderlijk te verhogen – dus meer dan €15.000 in drie jaar - voor deze uitzonderlijke omstandigheden. Ook zal ik er vragen om 2 miljard euro meer te investeren in het Copernicus-project – een onderdeel van het Europees ruimteprogramma – waardoor de EU Commissie en de landbouwer beter de klimaats- en weersverandering én de droogte beter kan opvolgen. “
“Afsluitend roep ik ook op dat de federale regering eindelijk werk maakt van de carry-back regeling, waarbij landbouwers retroactief hun belastbare winst kunnen verkleinen door huidige verliezen in te calculeren. De sector is daar zeker vragende partij voor aangezien dit systeem hen voorzien van een financieel appeltje voor de dorst wanneer het slecht gaat.”
Provinciaal
Piet Vandermersch, fractieleider Open VLD provincieraad West-Vlaanderen, wil ook inzetten op de buffering van regenwater. Dat kan vanuit de provincie gepromoot en ondersteund worden. Bufferen betekent het regenwater vertraagd afvoeren, als infiltratie niet kan omdat de bodem het niet toelaat of omdat het grondwater te hoog staat. Dat kan via een bufferbekken in de vorm van een hemelwaterput of vijver. De overloop van zo’n bufferbekken sluit je aan op een oppervlaktewater zoals een bestaande gracht of beek. Ook een groen dak, waarop planten groeien, is een buffer van regenwater. Afhankelijk van het systeem heb je een laag aarde of een dunnere laag substraat waarin de planten groeien. Ongeveer 50 % van het regenwater wordt door deze voedingsbodem vastgehouden en door de planten terug verdampt.
Actie
Het drietal Vanderjeugd, Vautmans en Vandermersch pleit ook niet enkele om maatregelen te nemen, maar zijn, waar ze konden, ook al overgegaan tot actie. Op hun bevoegdheidsdomeinen hebben de ministers Ducarme en De Block al enkele maatregelen genomen om de gevolgen van de droogte voor landbouwers op te vangen, zoals bijvoorbeeld een jaar uitstel voor de RSZ-bijdragen.
Piet Vandermersch, landbouwer in hart en ziel!
