Waarom bestaat het Ketenoverleg?
De crisis in de zuivelsector in 2009 was de concrete aanleiding voor het oprichten van een forum voor alle organisaties in de agrovoedingsketen. De betrokken partijen streven door samenwerking en dialoog naar oplossingen voor complexe problemen. Via structurele dialoog zet het Ketenoverleg zich al tien jaar in op de duurzame ontwikkeling van de Belgische agrovoedingsketen binnen een evenwichtig en stabiel kader.
Eén van de belangrijkste realisaties van het Ketenoverleg is de ontwikkeling van een gedragscode voor eerlijke handelspraktijken tussen aanbieders en kopers in de agrovoedingsketen. De verantwoordelijkheid om te waken over de correcte naleving van de regels ligt bij het governance comité van het Ketenoverleg, dat bestaat uit vertegenwoordigers van de verschillende organisaties die de code in 2010 ondertekenden.
In gevallen waar er mogelijk sprake is van inbreuken, zoekt het governance comité eerst naar een passende oplossing voor alle betrokken partijen. Het Belgisch Ketenoverleg hanteert daarbij het principe "comply or explain" (pas toe of leg uit), wat ruimte laat om een volledig beeld te krijgen en weloverwogen een oplossing te zoeken.
Om de werking van het comité te versterken en te objectiveren, werd beslist om een onafhankelijke voorzitter aan te stellen. Op 30 november 2017 werd Georges Hanot aangeduid als nieuwe, onafhankelijke voorzitter van het comité. Zijn rol bestaat erin om op te treden als aanspreekpunt en de geschillenregeling te bewaken, zonder een rol op te nemen als bemiddelaar of arbiter.
Tijdens een event op 20 maart gaf het Ketenoverleg aan de operatoren in de keten meer toelichting bij de filosofie en de procedures van de code, de geschillenregeling en de rol van de onafhankelijke voorzitter. Daaruit bleek dat het Ketenoverleg vooruitgang boekt maar dat de Keten tegelijk voor veel beproevingen staat. Door de strijd om de consument, de toegenomen prijsdruk en de machtsconcentratie van de retail staan alle schakels in de keten onder druk. Het Ketenoverleg zorgt ervoor dat de dialoog openblijft en het governance comité bewaakt dat de spelregels van de Gedragscode correct worden toegepast. De presentatie die tijdens dit event werd getoond vindt u in bijlage.
Toch bleek tijdens het event ook dat bedrijven duidelijk enkele beperkingen ervaren in de huidige werking van de code. De bijsturing van het gedrag blijkt soms slechts tot de volgende onderhandelingsronde te duren. Dat en het ontbreken van een “stok achter de deur” worden door de bedrijven aangevoeld als grootste tekortkomingen van de code.
In een dubbelinterview in Vilt met Chris Moris zegt Grete Remen, zaakvoerder van Damhert Nutrition, dat het Ketenoverleg nog te weinig resultaat oplevert. De toegenomen machtsconcentratie van de retail zet de onderhandelingspositie voor de landbouwers en voedingsbedrijven onder druk. Grete is daarom voorstander voor een wettelijke regeling om oneerlijke handelspraktijken aan te pakken.
Chris Moris erkent de druk waaronder alle partijen staan maar pleit ervoor om het kind niet met het badwater weg te gooien: “Zolang we binnen het Ketenoverleg resultaat blijven boeken, mag je de dialoog niet hypothekeren door wetgeving. We zijn voor alle duidelijkheid niet tegen wetgeving, maar nieuwe regels moeten de dialoog faciliteren en niet afbreken.” Fevia ziet duidelijk meer heil in een versterking van de dialoog dan in dure en trage procedures voor rechtbanken. “De koek wordt kleiner voor iedereen zodat alle schakels het moeilijk hebben. De geest dat we het elkaar niet nog moeilijker maken, moet er zijn”.
