In de Vallei van de Zwarte Beek in Limburg neemt de Vlaamse overheid, samen met Natuurpunt en de stad Beringen, maatregelen om het eeuwenoude veengebied te herstellen. Dat is nodig om verdroging van het gebied tegen te gaan, de vrijgave van CO2 te beperken en de biodiversiteit in stand te houden. Het projectuitvoeringsplan is klaar en gaat in openbaar onderzoek van 19/2/2018 tot 20/03/2018.
Wat staat er in het plan?
In het projectuitvoeringsplan zijn verschillende maatregelen opgenomen:
Werken aan water voor meer natuur. Met het natuurinrichtingsproject worden hydrologische herstelmaatregelen uitgevoerd zoals het dempen van de grachten, het plaatsen van stuwen en het ophogen van de Oude Beek. Zo kan het gebied water beter vasthouden en wordt een verdere verdroging van het veen tegengegaan. Bij hevige regenval stroomt het water bovendien minder snel naar de omliggende dorpskernen.
Werken aan paden voor beter beheerde natuur. De graslanden in de vallei van de Zwarte Beek worden jaarlijks gemaaid. Verspreid over de vallei worden beheerpaden aangelegd en/of verbeterd om het beheer van het gebied gemakkelijker te maken.
Werken aan landschap. Op sommige plaatsen worden bomen en struiken gerooid, om het open en natte karakter van de vallei te versterken. Op andere plaatsen worden naaldbomen en populieren verwijderd, maar het bos blijft daar bos. Op nog andere plaatsen wordt een naaldbos omgezet naar droge heide. Restanten van weekendhuisjes, vervallen stalletjes, draadafsluitingen, beekovergangen en dergelijke die geen functie meer hebben worden verwijderd. Tenslotte is de aanleg voorzien van enkele amfibiedoorsteken.
Waarom worden deze werken uitgevoerd?
In de Vallei van de Zwarte Beek in Limburg vind je een unieke bodemsoort terug die al duizenden jaren CO2 opslaat en die als een spons wateroverlast en droogte tegengaat. Het eeuwenoude veenpakket dat je daar vindt is uniek in West-Europa: 4 meter dik is, 200 hectare groot en 600 meter breed. Door het gebied in het verleden te ontwateren kwam er lucht bij het veen. Dat verdwijnt nu, razendsnel, waardoor 1 miljoen ton CO2 dreigt vrij te komen.
Door ingrepen uit het verleden heeft de vallei van de Zwarte Beek veel van haar soortenrijkdom en biodiversiteit verloren. Het resultaat is een verdroging van het veen waardoor het veen mineraliseert en als het ware 'composteert'. Daardoor komen ook de planten en dieren die afhankelijk zijn van het veen en van een hoge grondwaterstand sterk onder druk te staan. Waardevolle hooilanden of kleine zeggenvegetaties verbossen en zeldzame vogelsoorten zoals porseleinhoen en watersnip die sterk afhankelijk zijn van die vegetaties krijgen het moeilijk. De achteruitgang van de biodiversiteit werd door Europa vastgesteld en Vlaanderen werd verplicht maatregelen te nemen om de achteruitgang van soorten en hun leefgebieden een halt toe te roepen en de negatieve trend om te buigen.
Dit animatiefilmpje legt uit waarom veenherstel belangrijk is in de Vallei van de Zwarte Beek.
Praktisch
Het openbaar onderzoek over het projectuitvoeringsplan loopt over een periode van 30 kalenderdagen, van 19/02 tot 20/03/2018. Alle documenten liggen ter inzage bij de Vlaamse Landmaatschappij in Hasselt en in het stadhuis van Beringen. In die periode kunnen belanghebbenden en bewoners mondeling of schriftelijk een opmerking of bezwaar formuleren.
Belanghebbenden en bewoners die meer info willen kunnen terecht op de infomarkt op zaterdag 24/02/2018 van 10 uur tot 16 uur, in het bezoekerscentrum de Watersnip, Grauwe Steenstraat 7/2 3582 Beringen. Om 11 uur en om 14 uur start ook een 'Op stap in de vallei'-wandeling waar de voorziene maatregelen, maar ook de resultaten van uitgevoerde werken worden voorgesteld. Medewerkers van de VLM geven daarbij uitleg en beantwoorden de vragen die er leven.
Daarnaast worden er zitdagen georganiseerd in het stadhuis van Beringen voor gedetailleerde en/of persoonlijke vragen. Bent u eigenaar en/of gebruiker van gronden, breng dan zeker de documenten mee die u aangetekend ontving.
Data zitdagen:
- Donderdag 22/02 van 10 uur tot 12 uur
- Maandag 26/02 van 16 uur tot 19 uur
- Woensdag 07/03 van 14 uur tot 17 uur
- Maandag 12/03 van 16 uur tot 19 uur
Eigenaars en gebruikers van gronden
Na de uitvoering van de werken verandert de eigendoms – en gebruikssituatie voor een beperkt aantal eigenaars en gebruikers van gronden. De perceelsstructuur verandert doordat er nieuwe beheerwegen in het gebied worden aangelegd. Daarvoor worden voor een aantal percelen delen ervan afgesplitst. Andere percelen kennen een waardevermindering ten gevolge van een hogere grondwaterstand. De betrokken eigenaars en gebruikers krijgen daarvoor een vergoeding. Verder zijn er percelen waarvan het huidige gebruik niet verenigbaar is met het beoogde natuurstreefbeeld. Die percelen worden volledig verworven tegen de marktprijs.
Eigenaars en gebruikers van percelen betrokken bij het projectuitvoeringsplan zijn persoonlijk gecontacteerd en worden van het openbaar onderzoek op de hoogte gebracht via een aangetekend schrijven.
Meer informatie
Meer info over het natuurinrichtingsproject Zwarte Beek vind je op de projectfiche op de website van de Vlaamse Landmaatschappij (gebruik zoekterm 'Zwarte Beek' op de pagina www.vlm.be)