Elf demonstratieprojecten duurzame landbouw goedgekeurd

Situering
Het doel van de demonstratieprojecten is het stimuleren van de toepassing van duurzame en milieuvriendelijke productiemethoden door ze effectief toe te passen op voorbeeldbedrijven en land- en tuinbouwers te informeren en sensibiliseren. De demonstratieprojecten sluiten aan bij de beleidsprioriteiten, beantwoorden aan de noden van de sector en spelen in op toepassingsmogelijkheden op de bedrijven. In juni 2017 werd in het kader van het Vlaams Programma voor Plattelandsontwikkeling een oproep gedaan om projectvoorstellen in te dienen rond diversificatie en kwaliteitsverhoging enerzijds en rond waterkwaliteit en duurzaam watergebruik anderzijds.

Gefinancierde demonstratieprojecten

Diversificatie en kwaliteitsverhoging

In het thema ‘Diversificatie en kwaliteitsverhoging’ werden vijf projecten goedgekeurd. Diversificatie en kwaliteitsverhoging moeten leiden tot een versterking van de economische duurzaamheid. De projecten spelen in op de haalbaarheid voor bedrijven, bedrijfseconomische parameters, economische perspectieven en rendabiliteit
Het is niet evident om een nieuwe teelt te introduceren in de bedrijfsvoering. Naast de technische onzekerheden, zijn vragen rond commercialisering en rendabiliteit vaak een rem om deze teelten te cultiveren. Twee projecten kunnen soelaas bieden. Het project ‘Vele kleintjes maken groot: Innovatieve teelten in Vlaanderen’ van het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW) heeft als doel tuinbouwers ondersteuning te bieden bij de uitbouw van enkele innovatieve groenten (onder andere okra, warmoes, muskaatpompoen) om de rendabiliteit van hun bedrijf te verhogen. 

Het doel van het project ‘Diversifiëren is anticiperen’ van Proefcentrum voor Fruitteelt (PCFruit) is de demonstratie van nicheteelten, meer bepaald abrikozen, pruimen en alternatieve teelt van blauwe bessen, zowel teelttechnisch als op vlak van rendabiliteit en de compatibiliteit ervan met andere teelten. Dat zal telers toelaten de mogelijkheden van nieuwe teelten in te schatten in hun bedrijfsvoering.
Een tweede project dat fruittelers moet ondersteunen om uit de impasse van de crisis te geraken is: ‘Lekkere Conference op elk moment van het bewaarseizoen’. Het Vlaams Centrum voor Bewaring van Tuinbouwproducten (VCBT) beoogt hiermee dat telers door een correct gebruik van 1-MCP op peren een beter houdbaar product kunnen afzetten om zo de rendabiliteit van de teelt te verhogen. Door goed houdbare kwaliteitsperen te vermarkten, zullen telers beter verre markten bedienen. 

Met het project ‘Residu-arm aardappelen bewaren (RESABE)’ wil het Interprovinciaal Proefcentrum voor de Aardappelteelt (PCA) aardappeltelers bijstaan om met meer inzicht, kennis en kunde alternatieve kiemremming toe te passen. Het ter beschikking stellen van residuloze aardappelen aan de Vlaamse aardappelverwerkers en -handelaars moet zorgen voor een versterking van de volledige Vlaamse aardappelketen.

Onderzoek toonde aan dat de Vlaamse consument bereid is een meerprijs te betalen voor een vleeskip waarvan de productie afgestemd is op duurzaamheid, namelijk diervriendelijkheid, milieu en smaak. Dat was de aanleiding voor het project ‘De andere kip’ van Inagro, dat demonstreert hoe in Vlaanderen een alternatieve vleeskip vanuit een coöperatieve samenwerking in de markt kan gezet worden. Doorheen het project wordt gewerkt rond teelttechniek, dierengezondheid, ketenontwikkeling, bedrijfseconomie en vermarkting. Dit nieuwe product moet zorgen voor marktverbreding en een meerwaarde voor elke ketenpartij.

Waterkwaliteit en duurzaam watergebruik

Een tweede reeks van zes demonstratieprojecten gaat over het reduceren van de impact van gewasbeschermingsmiddelen en bemesting op de waterkwaliteit, het inzetten van de geschikte waterkwaliteit met het oog op de gezondheid van planten en dieren en het gebruik van alternatieve waterbronnen en slim watergebruik.
Het is duidelijk dat verstandig omspringen met irrigatie actueler is dan ooit. Meer en meer zullen periodes met extreme neerslag en droogte elkaar afwisselen. In droge periodes hebben landbouwers er alle belang bij om irrigatiewater zo efficiënt mogelijk aan te wenden. Eén van de mogelijkheden om op de meest efficiënte wijze te irrigeren is door middel van druppelirrigatie. Vooral meerjarige teelten (peer, appel asperges, blauwe bes …) en teelten die nood hebben aan veel water (aardbei, selder, venkel, courgette, prei…), hebben baat bij druppelirrigatie. Het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW) maakt de sector met het project ‘Demonstratie van druppelirrigatie in groenten en fruit’ helemaal klaar voor geavanceerde druppelirrigatie.

Met het project ‘Beredeneerd beregenen van openluchtgroenten en aardappelen’ wil het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw (PCG) de mogelijkheden tonen van gangbare irrigatietechnieken, van de meerwaarde van beregeningsmodellen en het gebruik van bodemsensoren, en ook sensibiliseren over de vereiste waterkwaliteit om gewasschade of opbrengstverlies te voorkomen. Tijdens de demonstratiemomenten worden het rendement, energieverbruik, nodige arbeid, waterverbruik en investeringskosten van de diverse irrigatietechnieken meegegeven als handig naslagwerk.

Het Proefcentrum Hoogstraten (PCH) zet met het project ‘Praktijkhaalbare opvang en hergebruik van water op trayvelden aardbei zonder milieu belastende lozing’ in op demonstratie van trayvelden met een zo gesloten mogelijke waterstroom. Daarnaast zal dit project een alternatieve watergifttechniek uitdragen om de uitspoeling van gewasbeschermingsmiddelen tegen wortelziektes sterk te reduceren. Het project zal aantonen dat dergelijk uitgeruste trayvelden geen bijdrage meer leveren in aanrijking van het beekwater met nitraat, fosfor of gewasbeschermingsmiddelen.

Het project ‘S.O.Spuistroom (Slim Omgaan met Spuistroom)’ van het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW) wil telers met grondloze groenten- en sierteelt onder bescherming bewust maken van de impact van de lozing van spuistroom op de kwaliteit van het oppervlaktewater en het milieu. Telers worden vertrouwd gemaakt met vooruitstrevende zuiveringstechnologieën en krijgen informatie om op technisch en financieel vlak het potentieel voor hun bedrijf in te schatten. De gedemonstreerde zuiveringstechnologieën worden gecombineerd met technologieën voor de verwijdering van gewasbeschermingsmiddelen.

Het project ‘Goed drinkwater, het onzichtbare goud op een veeteeltbedrijf’ van Inagro moet de veehouder bewust maken van het belang van het gebruik van kwalitatief drinkwater voor dieren. De veehouders krijgen instrumenten aangereikt waarmee ze aan de slag kunnen om te oordelen of de kwaliteit van het beschikbare water voldoende is. Ten slotte worden diverse waterbehandelingstechnieken gedemonstreerd.

Het project ‘Bemesten is geen randgebeuren!’ van Inagro heeft als doel om technieken rond doordachte bemesting te demonstreren en bewustmaking te creëren bij landbouwers en loonwerkers. De focus ligt op technieken die nog maar weinig toegepast worden, zoals het kant af en kant op strooien, precisietechnieken zoals rij- en bandbemesting tijdens zaaien of planten, sectie strooien, het plaatsspecifiek bijmesten tijdens het schoffelen, het plaatsspecifiek toepassen van vloeibare meststoffen en het plaatsen van een ketsplaat. Vooral het nut en effect naar waterkwaliteit en de mogelijkheden op bedrijfsniveau worden onder de aandacht gebracht.