Agribex 2017: aardappeltelers praten, dan wel met 'hun zienswijze'

Telersorganisaties stuurden deze week hun opbrengstverwachtingen bij. 

NEPG plaatst de 5 belangrijkste productielanden (België, Nederland, Frankrijk, VK en Duitsland) in een kader met als globaal productiecijfer 29.339 miljoen ton. Dit betekent een aardappelopbrengst die 17,2% boven het jongste vijfjarig gemiddelde uitsteekt.

Parallel is er een stijging van de verwerkingscapaciteit. In 5 jaar tijd is deze met ruim 15,2 miljoen ton toegenomen.

België laat de sterkste toename zien, nl. 21%, wat de verwerking tot eindproducten laat oplopen tot 4,4 miljoen ton. Nederland stijgt 17,7% en komt net iets boven de 4 miljoen ton.

Dat de industrie een goed oog heeft in de marktevolutie van de afgewerkte producten was gisteren nog duidelijk bij de opening van de nieuwe fabriek van Agristo in Wielsbeke.
Geroutineerde managers drijven de productiecapaciteit niet naar boven als er geen zekerheid bestaat over de afzetmarkten.

De laatste jaren was vooral Azië als afzetmarkt in het vizier, nu wordt meer en meer gesproken over de potentiële uitbreidingskansen in Zuid-Amerika.
Vergeten we niet dat de financiële slagvaardigheid van Afrika langzamerhand stijgt en ook dit werelddeel kan opengaan voor onze afgewerkte aardappelproducten.

Stuk voor stuk positieve meldingen die bij de telers wel voor een deel  anders geproefd worden. 

Wij zetten een serie reacties van diverse telers (deze week in Brussel) op een rij:

- Verleden week werd melding gemaakt dat ziekte- en aaltjesresistente rassen zo snel mogelijk ingang moeten vinden. “Ik had dit jaar te kampen met zware droogteschade en denk dat het nog belangrijker is om op het wortelstel van de aardappelen te selecteren. De droogteresistentie moet alzo uitgebouwd worden om de jaarlijkse verschillen in productie te minimaliseren.”

- Niemand kan de noodzaak van het Rampenfonds in dergelijke jaren ter discussie brengen. Het is een buffer om de moeilijke periode te overleven. Evenwel, de uitvoeringsmodaliteiten zijn moeilijk begrijpbaar. Bij een algemene Vlaamse ramp moet bewezen worden dat er geen sprake was van verzekeringen in het kader van teeltmislukkingen; nu bij een Vlaamse landbouwramp moet bewezen worden dat er wel een soort weersverzekering (bvb i.v.m. hagel) van toepassing is. Kan dit document niet voorgelegd worden dan daalt de uitbetaling van de bewezen ramp in belangrijke mate.”

- “Zolang wij geen medezeggenschap hebben aangaande de notering voor de vrije aardappelen kampen we met een uitgesproken dictatuur uit de hoek van de industrie. Er wordt aan de weg getimmerd, maar tot nog toe kregen de landbouwers het niet rond om een organisatie met voldoende juridische slagvaardigheid op poten te zetten.”

- “Bij contractteelten zou een deel van het weerrisico moeten genomen worden door de beide medecontractanten. Tot nu toe pakte de landbouwer de volledige lasten op zijn rug. De industrie let vooral naar de lusten.”

- “De landbouwstructuur zou veel meer medezeggenschap moeten krijgen bij het opstellen van de productiecontracten; termen en inhoud kunnen niet langer eenzijdig door de industrie vastgelegd worden.”

- “Het dreigen met nog meer invoer om alzo de Belgische prijszetting naar beneden te halen, kan moeilijk als 'een eerlijke zaak' genoemd worden.”

Verder was er nu sprake van veel onverwachte glazigheid. Er worden partijen met veel rot uitgevoerd over de velden.

De stelling vanuit de telershoek dat slechts één op de drie jaar min of meer een goed financieel rendement behaald wordt, komt in Brussel elk uur naar boven. Jammer genoeg, zo stellen de telers, is een ronde zoals dit seizoen onvoldoende om de mogelijke verliezen van de voorgaande jaren weg te werken.

Als slot mag gesteld worden dat Agribex een sterk plateau is om van gedachte te wisselen en om het technisch vernuft verder te evalueren.

Of de financiële slagvaardigheid van de telers voldoende groot is om, net als vroeger, er ook een moment van brede aankoop in te zetten, is een andere vraag.

Tot deze middag is het aantal bezoekers, in vergelijking met de voorgaande edities, eerder matig.

Luc Busschaert - Landbouwexpert